Chào bà con,
Hôm nay lão lại ngồi dưới mái hiên, nhâm nhi ly trà đặc, ngắm đám ruộng vừa gặt xong mà suy nghĩ miên man. Mấy chục năm gắn bó với cây lúa, con cá, lão mới thấy một điều: làm nông giờ mà không chịu thay đổi, không chịu học cái mới, thì còn lâu mới khá lên nổi.
Cày sâu cuốc bẫm mãi thì được gì đâu
Ngày xưa, cứ nghĩ chịu khó, siêng năng là đủ ăn đủ mặc. Nhưng giờ khác rồi. Trời đất giờ thất thường lắm, nắng thì cháy đồng, mưa thì úng ruộng. Lúa trúng mùa thì rớt giá, cà phê cà pháo chất đống mà thương lái chê ỏng chê eo. Lão nhớ năm ngoái, cả làng được mùa lúa, mà bán không đủ tiền mua phân cho vụ sau.
Nông nghiệp truyền thống đang tới ngưỡng rồi, bà con ơi. Làm kiểu cũ, dựa hết vào thời tiết, phân thuốc tràn lan, thì năng suất mãi thấp, mà đầu ra lại bấp bênh.
Cái anh “nông nghiệp công nghệ cao” nghe sang, nhưng không xa vời
Bà con đừng nghe chữ “công nghệ cao” mà thấy ngán. Lão cũng từng nghĩ nó là chuyện của mấy ông kỹ sư, đại gia phố thị. Nhưng không phải đâu. Nó chính là những cái rất thật, rất cần: máy bay không người lái để phun thuốc, cảm biến đo độ ẩm để tưới cho đúng lúc, gieo giống bằng máy, hay đơn giản là nuôi cá mà có máy đo pH nước hàng ngày.
Chẳng phải ở Lâm Đồng, người ta trồng rau sạch trong nhà kính, dùng đèn LED thay nắng, mà rau vẫn xanh mơn mởn đấy sao? Ở miền Tây, có người nuôi tôm bằng mô hình tuần hoàn nước, sạch hơn, lời hơn. Đó chính là nông nghiệp công nghệ cao, mình cứ học theo từng chút, chứ đâu phải thay đổi ầm ầm mới là cao siêu.
Muốn đổi đời, phải đổi cách nghĩ trước
Lão nói thiệt, cái khó nhất không phải tiền bạc, mà là tư duy của mình. Cứ bám vào “truyền thống ông bà để lại” thì làm sao mà theo kịp thiên hạ? Ngày trước, cấy lúa bằng tay, nay có máy cấy rồi. Phun thuốc phải mang bình trên vai, giờ có drone bay vèo vèo. Học cái mới, ban đầu lạ lẫm, nhưng quen rồi thì thấy nhàn hơn, đỡ vất vả hơn.
Mà muốn học thì cũng cần có chỗ học, người chỉ. Nhà nước phải hỗ trợ vốn, mở lớp tập huấn, đưa kỹ sư về tận làng. Doanh nghiệp cũng đừng chỉ lo lời lãi, mà nên bắt tay cùng nông dân. Có vậy thì mới xây được cánh đồng thông minh, trang trại kiểu mới.
Tương lai ở ngay trong tay bà con mình
Lão hay nói với con cháu trong nhà: “Làm ruộng cũng phải làm kiểu có đầu óc, có tính toán như làm doanh nghiệp nhỏ.” Mỗi cây trồng, vật nuôi là một bài toán – nếu mình có công nghệ, có kiến thức, thì giải bài toán đó dễ hơn rất nhiều.
Đừng nghĩ làm nông là thấp kém. Trên thế giới này, những nước nông nghiệp hiện đại như Israel, Hà Lan họ đâu đông dân hơn ta, đất đai cũng đâu trù phú hơn ta – mà họ xuất khẩu đầy rau, hoa, sữa, cá khắp thế giới. Vì họ làm bằng khoa học, bằng trí tuệ. Mình cũng làm được, chỉ cần chịu thay đổi.
Nói dài dòng vậy thôi, lão chỉ mong bà con hiểu một điều: làm nông thời nay, không chỉ cần đôi tay, mà còn cần cái đầu. Càng chịu học cái mới, càng dễ vươn lên làm giàu từ chính mảnh đất của mình.
Trà đã nguội, trời cũng bắt đầu đứng gió… Lão đi ra xem ruộng dưa đây, nghe nói bên xã kế đã bắt đầu dùng cảm biến tưới nước tự động rồi, phải sang xem cho biết!